Προσανατολισμός λέγεται ο προσδιορισμός μιας θέσης, ή ενός τόπου ως προς το βορρά ή σε σχέση με άλλα σημεία του ορίζοντα.

Το κυριότερο όργανο προσανατολισμού είναι το μάτι. Όταν βλέπουμε το περιβάλλον μας και ο ορίζοντας είναι καθαρός σπάνια παθαίνουμε σύγχυση όσον αφορά τη θέση μας. Όσοι είχαν εμπειρία με τη θάλασσα μπορούν εύκολα να αντιληφθούν αυτό που λέω, αφού χάνοντας την οπτική επαφή με τη στεριά είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα αποπροσανατολιστούμε, γι’ αυτό και η χρήση των gps είναι επιβεβλημένη. Εκτός από το μάτι ο προσανατολισμός έχει να κάνει με τον λαβύρινθο, την αισθητικότητα των σπλάχνων, την ακοή, και την μνήμη. Ο λαβύρινθος είναι το μέσο της αισθητικότητα των μυών και των αρθρώσεων ώστε και με κλειστά τα μάτια, μας δίνει τη θέση όλων των μελών του σώματος. Η πίεση των σπλάχνων και των εντέρων μας, μας βοηθάει να αντιληφθούμε που είναι το πάνω και το κάτω. Η αίσθηση της επαφής με το έδαφος μας δίνει τη δυνατότητα να αντιληφθούμε την ποιότητα του εδάφους. Με τους διάφορους θορύβους του περιβάλλοντος έχουμε την ευχέρεια να προσανατολιστούμε. Όλα αυτά τώρα συνδυασμένα μεταξύ τους αλλά και με την μνήμη, μας δίνουν το αποτέλεσμα του προσανατολισμού μας στον τόπο που είμαστε.

Ο προσανατολισμός του ανθρώπου είναι πολύ αναγκαίος αφού σε τυχόν αποπροσανατολισμό επικρατεί σύγχυση και πανικός, συναισθήματα που αυξάνουν τις πιθανότητες να χαθούμε ή ακόμη και να τραυματιστούμε. Στο κυνήγι τώρα είναι αναγκαίο για να διατηρήσουμε τον προσανατολισμό μας, να γνωρίζουμε καλά την περιοχή που εξορμούμε. Αν εξορμήσουμε για πρώτη φορά σε μια συγκεκριμένη περιοχή πρέπει να έχουμε υπόψη μας κάποια πράγματα. Την ανατολή και δύση του ήλιου, τα καμπαναριά των εκκλησιών είναι πάντοτε δυτικά, οι ηλιακοί θερμοσίφωνες – πλάκες βλέπουν κυρίως νοτιοανατολικά, τα αστέρια όπως μικρή και μεγάλη άρκτος ή αυγερινός και πούλια. Αν κάποιος από τους συντρόφους μας γνωρίζει καλά την περιοχή πρέπει να του κάνουμε ερωτήσεις και να σημαδέψουμε σταθερά σημεία και χαρακτηριστικά όπως βουνοκορφές, κεραίες, ή ακόμη και δρόμους αν έχουμε τη δυνατότητα από τη θέση που βρισκόμαστε. Θα πρέπει να ρωτήσουμε για την ύπαρξη ποταμού και την πορεία – ροή του σε σχέση με την τοποθεσία που βρισκόμαστε. Αν στην περιοχή που είμαστε υπάρχουν απαγορευμένες περιοχές θα πρέπει να γνωρίζουμε εκ των προτέρων που βρίσκονται σε σχέση με την τοποθεσία που θα ξεκινήσουμε την παγανιά μας, έτσι ώστε να μην μπούμε κατά λάθος ή ακόμη να μας βοηθήσουν στο να βρούμε την θέση μας σε περίπτωση αποπροσανατολισμού μας. Μια ανάγνωση του χάρτη και απομνημόνευση σταθερών σημείων πριν το κυνήγι μας θα βοηθήσουν στον προσανατολισμό μας.

Αν στην παρέα μας υπάρχει κάποιος που γνωρίζουμε ότι έχει κάποιο πρόβλημα με τον προσανατολισμό του πρέπει να διατηρούμε οπτική και ακουστική επαφή μαζί του ανά τακτά χρονικά διαστήματα, έτσι ώστε να τον κάνουμε να νιώθει ευχάριστα με την παρουσία μας και να μην μπει στη διαδικασία να πανικοβληθεί ή να συγχυστεί σε τυχόν αποπροσανατολισμό του. Αυτό μπορεί θα είχε ως αποτέλεσμα να σταματούσαμε το κυνήγι αφού θα έθετε ακόμα και σε κίνδυνο την ζωή του φίλο μας.

Τι κάνουμε τώρα σε περίπτωση αποπροσανατολισμού μας ή κάποιου συντρόφου μας. Πρώτα από όλα πρέπει να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας. Πρέπει να κοιτάξουμε να βρούμε τα σταθερά σημεία που ήδη έχουμε βάλει. Αν δεν είναι δυνατή η οπτική και ακουστική μας επαφή με κάποιο συνάδελφο μας, δοκιμάζουμε το τηλέφωνο. Πυροβολούμε στον αέρα για να κατευθύνουμε μέσω της ακοής κάποιο συνάδερφο μας που χάθηκε. Ανεβαίνουμε σε βουνοκορφές για να έχουμε οπτική επαφή με τυχόν κοντινά χωριά, δρόμους, ποτάμια ή χαρακτηριστικά σταθερά σημεία. Αν κάνουμε όλες τις προσπάθειες και παρόλα αυτά δεν προσανατολιζόμαστε, τότε το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να παραμείνουμε στο ίδιο σημείο και να καλούμε για βοήθεια με φωνή, σφυρί, φακό, πυροβολισμό στον αέρα, έτσι ώστε κάποιος να μας εντοπίσει γιατί σίγουρα και οι σύντροφοί μας θα μας ψάχνουν.

Είναι πολλές οι φορές που ακούσαμε για αποπροσανατολισμό συναδέρφων κυνηγών, ιδιαίτερα σε περιοχές του δάσους Τροόδους και Πάφου, σημεία που εύκολα μπορεί να χαθεί ένας μη καλός γνώστης της περιοχής. Προσπαθήστε να εφαρμόσετε όλα όσα αναφέραμε προηγουμένως για την ασφάλεια όλων μας, αλλά και για να μην μπείτε κατά λάθος σε κάποια απαγορευμένη περιοχή. Πράγμα που θα σας βάλει σε δύσκολη θέση γιατί άντε να πείσεις τη θηροφυλακή ότι ο αποπροσανατολισμός σου ήταν αυτό που σε έκανε να βρίσκεσαι εντός απαγορευμένης περιοχής για το κυνήγι.

Σήμερα υπάρχουν GPS για το κυνήγι, αλλά ακόμη και μικρές πυξίδες ή πυξίδες σαν application σε κινητά, τα οποία μπορούν μας βοηθήσουν σε μια δύσκολη στιγμή. Προσανατολισμός και ασφάλεια στο κυνήγι είναι αλληλένδετα μεταξύ τους, προσοχή πάντοτε.