Ένα πολύ σοβαρό ερώτημα, καθώς πρέπει να ομολογήσουμε το μεγαλύτερο ποσοστό κυνηγών, κάτοχοι κυνηγετικών σκύλων, έχουν πολύ λίγες γνώσεις στο θέμα εκπαίδευσης και χειρισμού του σκύλου τους. Αυτό, έχει ως αποτέλεσμα αρκετά σκυλιά να ‘σκαρτάρωντε’ από τους κυνηγούς και να καταλήγουν είτε αδέσποτα στην ύπαιθρο, είτε κλειδωμένα σε ένα κλουβί και εγκαταλελειμμένα από την ανθρώπινη αγάπη και φροντίδα. Οι περισσότεροι θεωρούν τον σκύλο ως ένα ρομπότ, ένα εργαλείο, το οποίο οφείλει να δουλεύει από την στιγμή που κατεβαίνει από το αμάξι, μέχρι την στιγμή που επιστρέφουμε πίσω σε αυτό. Ένα ρομπότ που πρέπει να υπακούει στις δικές μας ανάγκες, αλλιώς τον ψήνουμε με ηλεκτρικά κολλάρα ή ακόμη χειρότερα, όταν κάνει τα δικά του τον τιμωρούμε για να παραδειγματιστούν και τα υπόλοιπα σκυλιά. Δεν θα ξεχάσω ένα γνωστό μου, ο οποίος είχε ένα εξαίρετο drahthaar αρσενικό. Με αυτό το σκυλί χτυπήσαμε αρκετά θηράματα και μπορώ να πω ήταν ένας αξιέπαινος πρεσβευτής της φυλής του. Έρευνα, φέρμα, ιχνηλασία, απόρτ , δυναμικός και θαρραλέος υποδειγματικό σκυλί. Μία μέρα, λοιπόν, το σκυλί έπαιρνε μια αναθυμίαση από τον αέρα και ξεκίνησε να ανεβάζει την μυρωδιά και να απομακρύνεται από τον ιδιοκτήτη του. Ο κυνηγός του φώναζε να επιστρέψει, αλλά αυτός επέμενε, καθώς η μυρωδιά πρέπει να ήταν έντονη και το σκυλί την ακολουθούσε. Το σκυλί επέστρεψε μετά από λίγα λεπτά, αλλά ο ιδιοκτήτης του είχε ήδη εκνευριστεί μαζί του. Έτσι, λοιπόν, τον πήρε πίσω στο σπίτι και αφού τον έδεσε πάνω σε ένα δέντρο πήρε ένα κομμάτι λάστιχο και τον ξυλοκόπησε άγρια. Αντιλαμβάνεστε φυσικά ότι το σκυλί δεν είχε ιδέα γιατί το αφεντικό του μετά από μια ώρα του έκανε αυτά τα βασανιστήρια. Αυτό είναι ένα κλασσικό, αν και λίγο τραβηγμένο, παράδειγμα της ανθρώπινης βλακείας και έλλειψης γνώσεων περί σκύλων.

Αυτό το διάστημα που κοντεύει το κυνήγι ενδημικού, αρκετοί κυνηγοί θυμούνται ότι χρειάζονται και ένα σκύλο ή θυμούνται ότι πίσω στην αυλή τους υπάρχουν κάτι τετράποδα φυλακισμένα μέσα σε κάτι σχάρες. Έτσι, λοιπόν, άλλοι τρέχουν για να δούνε σκυλιά για να αγοράσουν και άλλοι θυμούνται να βγάλουν τα σκυλιά τους έξω για να τα προετοιμάσουν για το κυνήγι.


Φέρμα ή ιχνηλασία;

Η επιλογή, συνήθως, των περισσότερων κυνηγών έχει να κάνει με το εάν θέλουν ένα σκυλί δείκτη που να φερμάρει ή ένα σκυλί που να ιχνηλατεί. Φυσικά, στην Κύπρο, αρκετοί θέλουνε το ‘superdog’, το σκυλί που θα ιχνηλατεί και θα φερμάρει και θα επαναφέρει και κυρίως σε λαγούς. Αλλά, ας μην περιπλέκουμε το θέμα, γιατί αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο. Τα σκυλιά φέρμας, λοιπόν, έχουν μέσα στο DNA τους την ακινησία, όταν νιώσουν ότι το θήραμα είναι κοντά τους και ίσως να ξεπεταχτεί. Ναι, τα σκυλιά δείκτες δεν φερμάρουν όταν μυρίσουν την αναθυμίαση του θηράματος, αλλά όταν νιώσουν ότι το θήραμα μπορεί να φύγει, οπόταν και σταματούν (φερμάρουν). Αυτό έχει να κάνει με το πόσο λεπτή μύτη έχουν, αλλά και πόσο καλά έχουν εκπαιδευτεί. Η σταθεροποίηση της φέρμας είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο, το οποίο επέρχεται μέσα από την εκπαίδευση. Αν θα πάρουμε ένα κουτάβι, το οποίο είναι σκύλος φέρμας δεν αρκεί ένα φτερό και ένα καλάμι για να το μάθουμε να φερμάρει και να σταθεροποιεί την φέρμα του, αλλά ούτε και μερικά στημένα θηράματα εκτροφής. Η όλη εκπαίδευση περιλαμβάνει αρκετά πράγματα και αρκετή υπομονή. Κάποια σκυλιά είναι πιο εύκολα στο να εκπαιδευτούν και άλλα πιο δύσκολα. Επίσης, ένα άλλο σημαντικό στοιχείο για ένα καλό σκύλο φέρμας είναι η σωστή έρευνα. Μια σωστή και διασταυρωμένη έρευνα αυξάνει τις πιθανότητες το σκυλί να εντοπίσει θηράματα στην περιοχή, τα οποία είναι κοντά στον κυνηγό. Τελευταίο κομμάτι αφήνουμε την επαναφορά, όπου και αυτό το κομμάτι χρειάζεται και υπομονή και εκπαίδευση.

Όσον αφορά τώρα τα σκυλιά ιχνηλάτες, ορισμένοι θεωρούν ότι ένα σκυλί είναι καλό, αρκεί να κουνάει την ουρά του (να σούζει νούρο) ή να γαυγίζει στο ίχνος. Οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν πότε το σκυλί τους γαυγίζει από ενθουσιασμό ή από ανταγωνισμό ή εάν ακολουθάει το ίχνος ενός λαγού ή κάποιου άλλου θηράματος. Η σωστή ιχνηλασία και η σωστή συνεργασία του σκύλου με τον κυνηγό αποτελεί το Α και το Ω, εάν θέλουμε να έχουμε πετυχημένες εξορμήσεις και να απολαμβάνουμε την ιχνηλασία. Το σκυλί για να μπορέσει να μάθει ένα σωστό τρόπο εργασίας, αλλά και να επικοινωνεί με τον χειριστή του χρειάζεται δουλειά, χρόνος, υπομονή και όρεξη. Το να ενσωματώνουμε το σκυλί μας με άλλα έμπειρα σκυλιά δεν σημαίνει ότι και αυτό θα μάθει να κυνηγάει σωστά. Πολλά σκυλιά έχουν καταστραφεί, αφού μπήκαν πρόωρα δίπλα από έμπειρα σκυλιά και κατάντησαν να είναι σκύλοι ακόλουθοι (trailers) και να μην κυνηγούν.

Επιλογή σκύλου

Το τι σκυλί θα επιλέξουμε για το κυνήγι μας δεν έχει να κάνει ούτε με την μόδα, ούτε με την εξωτερική εμφάνιση του σκύλου. Έχει να κάνει με τις δικές μας κυνηγετικές ανάγκες και με τον τρόπο εργασίας του σκύλου. Υπάρχουν εκατοντάδες βιβλία, άρθρα και πηγές μέσα στο διαδίκτυο, οι οποίες αναφέρουν χαρακτηριστικά πώς κυνηγάει η κάθε φυλή και ποια είναι τα κυνηγετικά χαρακτηριστικά του κάθε σκύλου. Έτσι, μπορούμε να βρούμε ένα ζώο που θα εξυπηρετεί και τις δικές μας κυνηγετικές απαιτήσεις. Είναι όπως ακριβώς και η επιλογή ενός αυτοκινήτου ή ενός όπλου. Αν κάποιος θέλει να πηγαίνει σε βουνά και χωματόδρομους δεν θα επιλέξει ένα Φεράρι, αλλά μάλλον ένα 4Χ4.

Υπομονή και γνώσεις

Το κάθε σκυλί έχει τον δικό του χαρακτήρα και τα δικά του χαρακτηριστικά. Πρέπει να μάθουμε καλά το σκυλί μας, αλλά και το ίδιο να μας μάθει. Χρειάζεται να δημιουργηθεί μια σχέση ανάμεσα σε σκύλο και κυνηγό. Τα καλύτερα σκυλιά που πέρασαν από την ιστορία είχαν μια εξαίσια σχέση με τον κυναγωγό τους. Έτσι, λοιπόν, αν θα πάρουμε ένα έτοιμο σκυλί για το κυνήγι, πρέπει να του δώσουμε χρόνο προσαρμογής. Ο χρόνος εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Πόσο συχνά βγάζουμε έξω το σκυλί μας, εάν το παίρνουμε μόνο του ή με άλλα σκυλιά, εάν το έχουμε σπίτι κοντά μας ή κάπου μακριά μας και διάφοροι άλλοι λόγοι. Σε πολλές περιπτώσεις άριστα κυνηγόσκυλα πωλήθηκαν σε κυνηγούς και δεν κυνήγησαν ποτέ, αφού δεν δέχθηκαν το νέο τους αφεντικό. Σκεφτείτε τον εαυτό σας, να σας αρπάξουν μια μέρα εν αγνοία σας και να σας στείλουν σε μια άλλη επαρχία, με ξένους ανθρώπους, σε ένα νέο σπίτι, να σας ταΐζουν διαφορετικά φαγητά και να σας συμπεριφέρονται εντελώς διαφορετικά. Αυτό το σοκ που θα πάθαινε ο κάθε άνθρωπος, το παθαίνουν και τα σκυλιά. Ένα σκυλί χρειάζεται τουλάχιστον μια περίοδο ενός μήνα για να προσαρμοστεί σε ένα νέο περιβάλλον και να ξεκινήσει να εργάζεται, όπως είχε μάθει. Αν μάλιστα το σκυλί κυνηγούσε για το αφεντικό του, ο νέος ιδιοκτήτης πρέπει να καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να κερδίσει την αγάπη και την εμπιστοσύνη του σκύλου. Εάν πάλι το σκυλί μας είναι κυνηγετικά άπειρο πρέπει να το βοηθήσουμε να αποκτήσει εμπειρίες και να χτίσει χαρακτήρα και κυνηγετική πρωτοβουλία πριν το βάλουμε μαζί με άλλα σκυλιά.


 

 

Η ψυχολογία του σκύλου

Είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο με το οποίο πολύ λίγοι ασχολήθηκαν. Τα σκυλιά αγαπούν, ζηλεύουν, σκέφτονται, εκτιμούν, αφοσιώνονται, θυμώνουν, αναστατώνονται. Έχουν ένστικτα πολύ πιο ανεπτυγμένα από τα ανθρώπινα και λειτουργούν βάση αυτών των ενστίκτων τους. Έχουν το ένστικτο να κυνηγούν, να υπακούν για να ανταμειφθούν, αλλά και το ένστικτο να σκοτώνουν. Κάποια ένστικτα πρέπει να τους τα κοιμίζουμε και κάποια πρέπει να τους τα ξυπνάμε. Θυμάστε όλοι τις περιπτώσεις με τις σκυλομαχίες, πριν από περίπου δεκαπέντε χρόνια και με ποιο βάναυσο και κτηνώδες τρόπο, κάποιοι έκαναν τα σκυλιά φονιάδες και τα έβαζαν να αλληλοσκοτώνονται. Το μυαλό του σκύλου μας πρέπει μέσω της εκπαίδευσης να το έχουμε καθαρό και να ξέρει τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνει. Είναι από εμάς που εξαρτάται το πόσο καλός θα είναι ο σκύλος μας στο κυνήγι. Φυσικά, νοουμένου ότι και το σκυλί προέρχεται από μια καλή οικογένεια κυνηγόσκυλων και δεν έχει κάποια γενετικά μειονεκτήματα.


Αυτό το άρθρο απευθύνεται κυρίως σε νεαρούς κυνηγούς. Γνωρίζω ότι κάποιοι πιο έμπειροι κυνηγοί θα το διαβάσουν και θα πουν, ‘ναι έχει δίκαιο’, αυτοί οι άνθρωποι όπως και εμείς μάθαμε από τα λάθη μας, προσπαθήσαμε, διαβάσαμε, ρωτήσαμε μάθαμε. Κάποιοι άλλοι, απλά υποτιμητικά θα το προσπεράσουν, αφού θεωρούν ότι τα ξέρουν όλα ή ότι με τα λεφτά τους αγοράζουν ότι θέλουν έτοιμο. Οι νεαροί, όμως, που πραγματικά θέλουν να αποκτήσουν γνώσεις για τα κυνηγόσκυλα, πρέπει να προσπαθήσουν, να διαβάσουν και να μάθουν, εάν θέλουν να μην βασανίζονται με το κεφάλαιο κυνηγόσκυλο. Σε αντίθετη περίπτωση, η αναζήτηση κυνηγόσκυλου θα αποτελεί για αυτούς ένα συνεχόμενο βραχνά και θα περάσουν αρκετά χρόνια για να βρούνε αυτό που πραγματικά επιζητούν.