Ένα υπέροχο κυνήγι που κατάντησε να είναι μόνο για λίγους και για θρασείς

Του Άριστου Αριστείδου

Το ορτύκι είναι το μικρότερο είδος της οικογένειας των φασιανίδων στην Κύπρο. Έχει μήκος 16 – 20 εκατοστά και βάρος 70 – 155 γραμμάρια. Σε σχέση με άλλα είδη της ίδιας οικογένειας και το μέγεθος του, το ορτύκι έχει σχετικά μεγάλες φτερούγες έτσι ώστε να διευκολύνεται στις μεταναστεύσεις. Στα αρσενικά, η φτερούγα έχει μήκος 110 – 115 mm και η ουρά 31 – 38 mm, και στα θηλυκά 107 – 116 mm και 36 - 44 mm αντιστοίχως. Το φτέρωμα του αποτελείται από αποχρώσεις μαύρου, καφέ και κιτρινωπού χρώματος.

Κατά την περίοδο της αναπαραγωγής η γεωγραφική εξάπλωση του είδους περιλαμβάνει περιοχές της Ευρώπης (εξαιρούνται οι βορειότερες περιοχές), της βορείου Αφρικής, και της κεντρικής και βόρειας Ασίας. Ξεχειμωνιάζει σε χώρες της Μεσογείου, στη Μέση Ανατολή, στη Κεντρική Αφρική, και την Νότιο Ασία ανατολικά μέχρι την Ινδία. Στη Μεσόγειο (νότια Ευρώπη, βόρεια Αφρική), σε ορισμένες περιοχές τοπικοί πληθυσμοί τείνουν να είναι μόνιμοι κάτοικοι και να μην μεταναστεύουν. Η συγκεκριμένη συμπεριφορά παρουσιάζεται αυξημένη τα τελευταία χρόνια, πιθανόν λόγω των κλιματικών αλλαγών.

Στην Κύπρο το ορτύκι ξεκινάει τη μετανάστευσή του τέλος της Άνοιξης και συνεχίζει μέχρι και το Φθινόπωρο. Μας έρχεται από την Αφρική τον Απρίλιο και έχει τάση να κινείται βόρεια, από μία ανάγκη δεμένη με το ένστικτο και τη βιολογία του.. Φυσικά πολλές φορές συναντάμε ορτύκια ακόμη και στο κυνήγι της τσίκλας. Οι καιρικές συνθήκες πολλές φορές αφήνουν τα πουλιά στο νησί μας για μεγαλύτερη περίοδο. Είναι ένα κυνήγι όπου σε άλλες χώρες αποτελεί μια από τις ωραιότερες ενασχολήσεις, ιδιαίτερα για κατόχους σκύλων φέρμας. Μικρό θήραμα και γρήγορο, το οποίο πέραν του ότι μεταναστεύει υπάρχει σε αφθονία και σε συνθήκες εκτροφής. Φυσικά πάντοτε το άγριο προσφέρει μεγαλύτερη συγκίνηση.

Το κυνήγι του ορτυκιού θα έλεγα, είναι ένα από τα συναρπαστικότερα, διότι προσφέρει περπάτημα, στρατηγική, καθώς και σκύλο φέρμας που επιτρέπεται για να τα ξεσηκώνει. Το λυπηρό όμως είναι που στο νησί μας το κυνήγι αυτό έχει καταντήσει υπόθεση για λίγους και για θρασείς. Οι νόμιμοι κυνηγοί δεν μπορούν να απολαύσουν το συγκεκριμένο κυνήγι ούτε να χαρούν τα σκυλιά τους όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη.

Οι Μηχανούες

Αρκετοί τοποθετούν ηχομιμητικές συσκευές για να ‘κατεβάσουν ΄τα πουλιά και το πρωί ως φεουδάρχες, με την παρέα τους εγκλωβίζουν μια περιοχή όπου έχουν στηθεί τα μηχανάκια από το βράδυ και κατακρεουργούν τα ορτύκια. Οι μηχανούες τοποθετούνται τόσο σε επιτρεπόμενες καθημερινές περιοχές για το κυνήγι ορτυκιών, όσο και σε απαγορευμένες. Στις δε επιτρεπόμενες το ‘έγκλημα’ είναι οργανωμένο. Οι μεγάλες παρέες των 8-10 ατόμων τοποθετούν από το βράδυ τα μηχανάκια και πριν ξημερώσει ετοιμάζονται για να κατακρεουργήσουν τα ορτύκια που έχουν μαζευτεί στην περιοχή. Ουδέ και αλίμονο αν τολμήσει κανένας άλλος να κυνηγήσει στην περιοχή όπου τοποθετήθηκαν τα μηχανάκια. Σε πολλές περιπτώσεις απειλήθηκαν κυνηγοί, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις πυροβολήθηκαν κυνηγοί για να εκδιωχθούν από την περιοχή.

Το Ταμείο θήρας, λόγω και της μειωμένης του δύναμης, αδυνατεί να αντιμετωπίσει τα πολλά περιστατικά ενώ σε αρκετές περιπτώσεις και ιδίως σε περιοχές της επαρχίας Λάρνακας, Δεκέλειας και Αμμοχώστου οι παράνομοι ενεργούν σε απαγορευμένες περιοχές για κυνήγι ορτυκιού. Οι αριθμοί που χτυπιούνται σε τέτοιες περιπτώσεις ξεπερνούν τα εκατό πουλιά, όταν ένας νόμιμος κυνηγός με τον σκύλο του στην καλύτερη περίπτωση να χτυπήσει μέχρι πέντε πουλιά.

Το κυνήγι με σκύλο φέρμας

Το συγκεκριμένο κυνήγι δίδει την ευκαιρία σε κατόχους σκύλου φέρμας να προετοιμαστούν για το κυνήγι ενδημικού, ενώ παράλληλα προσφέρει και αρκετές κυνηγετικές συγκινήσεις τόσο για το σκυλί όσο και για τον κυνηγό. Δυστυχώς και ενώ σε όλη την Ευρώπη το συγκεκριμένο κυνήγι επιτρέπεται σε μεγάλες εκτάσεις με τη βοήθεια σκύλων φέρμας, στην Κύπρο το κυνήγι με σκύλο φέρμας επιτρέπεται μόνο σε μερικά περιορισμένα στρέμματα γης. Αυτό προκαλεί συνωστισμό, κίνδυνο ατυχημάτων αλλά και μείωση της ατομικής κάρπωσης. Ενώ λοιπόν οι νόμιμοι κυνηγοί στριμώχνονται σε περιορισμένες περιοχές, οι παράνομοι εκμεταλλεύονται αμέτρητες εκτάσεις γης για να λαθροθηρούν.

Τι γίνετε στην Ευρώπη

Στην Ευρώπη αλλά και σε άλλες χώρες ανά το παγκόσμιο το κυνήγι ορτυκιών αποτελεί ένα πολύ συναρπαστικό κυνήγι αλλά και ένα πολύ δυνατό τουριστικό προϊόν . Σε αρκετές χώρες όπως την Σερβία, την Αλβανία, την Ελλάδα , την Βουλγαρία αρκετές χιλιάδες κυνήγι περιμένουν με το δάκτυλο στην σκανδάλη για τις μαζικές μεταναστεύσεις των πουλιών . Σε αρκετές από αυτές τις χώρες χρησιμοποιούνται σε πολλές περιπτώσεις μηχανάκια κράχτες για να μαζεύουν τα πουλιά αν και αυτή η τακτική έχει μειώσει αρκετά των αριθμών των ορτυκιών παγκόσμια και είναι κάτι που προβληματίζει και τον Παγκόσμιο πτηνολογικό Σύνδεσμο.

Τι θα μπορούσε να γίνει στην Κύπρο

Υπό άλλες συνθήκες το κυνήγι αυτό στην Κύπρο εάν… υπήρχε κυνηγετική παιδία και εάν …..υπήρχε σωστή αστυνόμευση και εάν…… υπήρχαν σωστές και αυστηρές επιβολές …ίσως να ήταν διαφορετικό. Θα μπορούσαμε να έχουμε περισσότερες περιοχές για διεξαγωγή του κυνηγίου με σκύλους φέρμας (και όχι με ιχνηλάτες όπου συχνά πυκνά βρίσκουμε σε καθημερινές περιοχές ).Θα μπορούσαμε μάλιστα να μελετήσουμε το ενδεχόμενο να εμπλουτιστούν και κάποιες περιοχές με θηράματα εκτροφής τα οποία απέδειξαν ότι μπορούν να επιβιώσουν στην ύπαιθρο. Πέρσι κατά την διάρκεια του EVENT Hunt and Shoot το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Λεμεσό, μετά από άδεια που εξασφαλίσαμε αφήσαμε περίπου 20 ορτύκια BOB WHITE για επίδειξη με σκύλους φέρμας . Τα περισσότερα από αυτά έμειναν ζωντανά και ενώ απελευθερώθηκαν αρχές Οκτωβρίου τα βρήκαν κυνηγοί στις γύρω περιοχές κατά την διάρκεια του ενδημικού κυνηγίου.

Αν λοιπόν θέλουμε να προσφέρουμε αυτό το κυνήγι στον νομοταγή κυνηγό και να το μετατρέψουμε από κυνήγι για λίγους σε κυνήγι για πολλούς πρέπει να λάβουμε μέτρα .